PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA
Z JĘZYKA POLSKIEGO
Rok szkolny 2023/2024
Język polski, realizowany jako przedmiot kluczowy w szkole ponadpodstawowej, pozwala uczniowi zdobywać wiedzę w czterech obszarach, obejmujących: kształcenie literackie i kulturowe, kształcenie językowe, tworzenie wypowiedzi i samokształcenie. Mają one służyć zdobyciu umiejętności świadomego i krytycznego odbioru dzieł literackich, ich interpretacji w różnych kontekstach oraz rozpoznawaniu w nich odniesień egzystencjalnych, aksjologicznych i historycznych. Istotnym elementem edukacji jest wzbogacanie wiedzy o języku, traktowanym jako rozwijający się system i narzędzie służące poznawaniu świata oraz wartościowaniu. Pozwala ono na świadome uczestnictwo w różnych sytuacjach komunikacyjnych związanych zarówno z odbiorem, jak i tworzeniem tekstów oraz rozwijanie umiejętności retorycznych.
Ocenie podlegają przede wszystkim:
Sposoby sprawdzania osiągnięć i postępów uczniów.
Ocenie podlegają różne formy aktywności ucznia:
Uczeń potrafi zdefiniować własnymi słowami najważniejsze pojęcia wynikające z podstawy programowej; umie czytać ze zrozumieniem teksty o niewielkim stopniu trudności; zna treść omawianych lektur, potrafi przedstawić losy i scharakteryzować głównych bohaterów literackich lektur wskazanych w podstawie programowej jako obowiązkowe; potrafi określić przybliżone ramy czasowe epok, wymienić przedstawicieli poszczególnych okresów literackich, a także najważniejsze hasła programowe, prądy umysłowe i filozoficzne oraz kierunki artystyczne omawianych epok, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach; w interpretacji utworów wykorzystuje wybrany kontekst; wskazuje najważniejsze środki językowe w tekście literackim, publicystycznym, retorycznym, popularnonaukowym i naukowym; wykazuje się umiejętnością redagowania prostych form wypowiedzi, uzyskuje wyniki z prac pisemnych na poziomie 40% - 49%; posługuje się komunikatywnym językiem w mowie i piśmie, jednak często popełnia błędy językowe a wypowiedzi mają charakter odtwórczy.
Uczeń nie zawsze pracuje systematycznie, rozwiązuje typowe problemy o minimalnym stopniu trudności przy pomocy nauczyciela, a wiedzę i umiejętności przewidziane w podstawie programowej opanował w niewielkim stopniu, co może spowodować wystąpienie problemów z opanowaniem następnych partii materiału i uniemożliwić nadrobienie zaległości.
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, a ponadto:
rozumie poznane wiadomości; potrafi scharakteryzować ważne zjawiska historycznoliterackie, powiązać wiedzę o literaturze z istotnymi wydarzeniami historycznymi, scharakteryzować wizję świata i człowieka w poszczególnych epokach; wykazuje się znajomością oraz zrozumieniem treści i problematyki utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe; potrafi oddzielić informacje od opinii; rozpoznaje najważniejsze konwencje literackie, wykazuje się umiejętnością formułowania wniosków interpretacyjnych opartych na samodzielnej analizie tekstu; potrafi wskazać środki językowe w tekście literackim, retorycznym, popularnonaukowym, naukowym i publicystycznym; redaguje dłuższe spójne formy wypowiedzi, stosując retoryczne zasady kompozycyjne; wykorzystuje w interpretacji utworów konteksty, jednak nie zawsze funkcjonalnie; uzyskuje wyniki z prac pisemnych na poziomie 50%-74%; na ogół posługuje się poprawnym językiem w mowie i piśmie.
Uczeń pracuje systematycznie, opanował wiedzę oraz umiejętności przewidziane w podstawie programowej w zakresie podstawowym, co daje możliwość opanowania dalszych partii materiału i nadrobienia zaległości. Rozwiązuje typowe zadania lub problemy o średnim stopniu trudności.
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dostateczną, a ponadto:
potrafi wskazać związki między literaturą a innymi dziedzinami sztuki, porównać wizję świata i człowieka oraz kreację bohaterów w poszczególnych epokach, dokonać analizy tekstów kultury typowych dla autora i epoki; wykazuje się dobrą znajomością treści i problematyki utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe oraz lektur uzupełniających; rozumie i potrafi wykorzystać podstawowe pojęcia niezbędne do analizy i interpretacji tekstów oraz porównywać zjawiska językowe i historycznoliterackie; rozpoznaje specyfikę tekstów publicystycznych, retorycznych, popularnonaukowych i naukowych, potrafi wskazać występujące w nich środki językowe oraz określić ich funkcję; umiejętnie posługuje się terminologią historycznoliteracką, teoretycznoliteracką oraz językoznawczą, rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach; wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne i funkcjonalne konteksty; potrafi selekcjonować materiał i trafnie uzasadnić swoje stanowisko, przywołując odpowiednie argumenty; redaguje dłuższe, spójne formy wypowiedzi, zgodne z wymaganiami maturalnymi, uzyskując wyniki z prac pisemnych na poziomie 75%-89%; posługuje się poprawnym językiem w mowie i piśmie, styl jego wypowiedzi jest stosowny; wykorzystuje wiedzę z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz tworzeniu własnych wypowiedzi; stosuje zasady etykiety językowej w wypowiedziach ustnych i pisemnych.
Uczeń pracuje systematycznie i jest zaangażowany w pracę na lekcji, cechuje się myśleniem twórczym, a stopień opanowania wiedzy i umiejętności przewidzianych w podstawie programowej, mimo pewnych braków, jest zadawalający i nie prognozuje problemów w opanowaniu dalszych treści kształcenia. Zdobytą wiedzę potrafi wykorzystać w praktyce.
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dobrą, a ponadto:
zdobytą wiedzę i umiejętności potrafi stosować w sytuacjach problemowych; umiejętnie porównuje sposób funkcjonowania danego motywu w różnych tekstach kultury, rozumie ideę korespondencji sztuk; rozpoznaje przenośne znaczenia tytułu utworów, obrazów, postaci, symbolikę dzieła, celnie przywołuje różne konteksty interpretacyjne; określa funkcje środków artystycznego wyrazu w różnych tekstach kultury; tworzy wypowiedź cechującą się interesującym zamysłem kompozycyjnym; potrafi redagować dłuższe, spójne, świadczące o erudycji wypowiedzi, formułuje samodzielne, niebanalne sądy i opinie; wykazuje się wysoką sprawnością językową, posługuje się bogatym słownictwem, trafną terminologią, jasnym, funkcjonalnym stylem; buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata oraz zachowaniem zasad retoryki; uzyskuje wyniki z prac pisemnych na poziomie 90%-99%; umiejętnie korzysta z właściwie dobranych źródeł pozapodręcznikowych; przystąpił do wszystkich prac klasowych. Potrafi samodzielnie formułować wnioski i rozwiązywać zadania problemowe, dokonywać analizy i syntezy nowych dla niego zjawisk. Na lekcjach pracuje systematycznie i z dużym zaangażowaniem.
Uczeń posiada wiedzę i umiejętności w pełnym zakresie wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, potrafi stosować wiedzę oraz umiejętności w sytuacjach problemowych nieomawianych wcześniej na lekcji, realizuje zadania w sposób niekonwencjonalny; wykazuje się znajomością tekstów kultury poznanych w procesie samokształcenia; funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o języku w odczytaniu sensów zawartych w strukturze głębokiej tekstów literackich i nieliterackich; redaguje wypowiedzi cechujące się oryginalną kompozycją, swobodnym, barwnym, funkcjonalnym i indywidualnym stylem; samodzielnie i twórczo rozwija uzdolnienia; bierze udział i odnosi sukcesy w olimpiadach oraz konkursach przedmiotowych; wyróżnia się szczególnym zaangażowaniem w pracy na lekcjach.
Ponadto każdyuczeń zobowiązany jest do estetycznego prowadzenia zeszytu przedmiotowego, systematycznego sporządzania notatek i odrabiania prac domowych.
100% celujący
99% - 98% plus (+) bardzo dobry
97% - 90%bardzo dobry
89% - 85%plus (+) dobry
84% - 75%dobry
74% - 70%plus (+) dostateczny
69% - 50%dostateczny
49% - 46%plus (+) dopuszczający
45% - 40%dopuszczający
poniżej 40% niedostateczny
W sytuacji, gdy uczeń nie poprawił oceny, to jest otrzymał ocenę niedostateczną, zostaje ona zapisana w nawiasie i nie wpływa na ustalenie oceny klasyfikacyjnej śródrocznej i rocznej.
Uczeń powinien spełnić wszystkie powyższe warunki .
W przypadku tej grupy uczniów stosuje się sposób oceniania dostosowany do zaleceń poradni psychologiczno- pedagogicznej.
